10.05.2020

Genelge

Sosyal Güvenlik Kurumu (“SGK”) Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 07.05.2020 tarihinde 2020/12 sayılı Genelge yayınlandı. Bu genelgede,

“5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 15 inci maddesinde; “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalının, iş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iş göremezliğine neden olan rahatsızlıklar, hastalık halidir.” hükmü yer almaktadır. Buna göre; COVID-19 virüsünün bulaşıcı bir hastalık olduğu dikkate alındığında, söz konusu salgına maruz kalan ve sağlık hizmet sunucularına müracaat eden sigortalılara hastalık kapsamında provizyon alınması gerekmektedir.“

şeklindeki ifadelerle işçinin COVID-19’a yakalanmasının SGK tarafından iş kazası kapsamında değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir.

Genelge ne ifade ediyor?

COVID-19’un Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak tanımlanmasının ve ülke çapında özellikle mart ayından itibaren yayılmaya başlamasının akabinde, COVID-19’a yakalanan işçinin iş kazası işlemlerine tâbi tutulup tutulmayacağı tartışılmaya başlanmıştır. Özellikle ölümlü iş kazası vakalarının işyerinde enfekte olma ihtimali sebebiyle kamuoyunda ve basında sıkça tartışılan bir konu haline gelmiştir.

Tartışmaların yapıldığı sırada SGK 07.05.2020 tarihinde 2020/12 sayılı Genelge’yi yayınlayarak SGK’nın hangi kapsamda işlem yapacağını belirtmiştir. Genelge kapsamında ifade edilen basitçe şudur ki işverenler ya da işçiler tarafından SGK’ya COVID-19 vakaları üzerinden yapılacak iş kazası ihbarlarında iş kazası değil, hastalık kapsamında uygulama yapılacaktır. Bu sebeple SGK, COVID-19 geçiren işçiye 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda iş kazası geçiren işçi için düzenlenen ödeneği bağlamayacaktır. Ayrıca işçinin işverene karşı iş kazasından doğan maddi ve manevi tazminat davası açması durumunda ayrıca iş kazası tespit davası açması gerekecektir.

İşçi, İş Mahkemesinde İş Kazası Tespit Davası Açabilir

Yukarıda anılan 2020/12 sayılı SGK genelgesi, COVID-19’a yakalanan işçinin katiyen iş kazası kapsamında değerlendirilmeyeceği anlamına gelmemektedir. İşçi, iş mahkemelerinde “iş kazası tespit davası” açarak COVID-19’a yakalanmasının iş kazası olduğunun tespit edilmesini talep edebilir. İş kazaları davalarını inceleyen Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2018/5018 E., 2019/2931 K. sayılı ve 15.04.2019 tarihli kararında tır şoförü olan bir işçide Ukrayna’ya yaptığı seferden hemen sonra H1N1 virüsü saptandığı, Adli Tıp Kurumu’nun bulaş ve kuluçka süresi ile ilgili rapor düzenlediği, işçiye işin yürütülmesi sırasında hastalık bulaştığı belirtilmiş ve bu şekilde meydana gelen ölüm iş kazası olarak kabul edilmiştir.

İş kazası tespit davasının kabul edilmesi ve kesinleşmesi halinde işçi, hem SGK’nın 5510 sayılı Kanun kapsamında iş kazası hükümlerini uygulayarak kendisine ödenek bağlamasını sağlayacak hem de işverene karşı iş kazasından doğan maddi ve manevi tazminat davası açabilecektir. Kusur ve kusursuz sorumluluk ölçütleri çerçevesinde, mahrum kalınan maddi ve takdir edilecek manevi zarar işverene yükletilecektir.